تعیین ترکیب شیمیایی و اجزای تجزیه پذیری گیاه مرتعی کهورک (prosopis stephaniana) با استفاده از روش کیسه های نایلونی

این آزمایش به منظور تعیین ترکیب شیمیایی و خصوصیات تجزیه پذیری گیاه مرتعی کهورک با استفاده از روش کیسه های نایلونی انجام گرفت. نمونه برداری از گیاه مورد نظر از منطقه سرچاه عماری واقع در شهرستان خوسف در 3 کیلومتری شهرستان بیرجند انجام گرفت. نمونه برداری از گیاه کامل در سه مرحله رشد (رویشی، میوه دهی و بذردهی) و از میوه آن در دو مرحله رشد (میوه دهی و بذردهی) صورت گرفت. نمونه های برداشت شده پس از خشک شدن آسیاب شدند. جهت تعیین میزان تجزیه پذیری شکمبه ای ماده خشک، پروتئین خام و فیبر نامحلول در شوینده خنثی از 2 راس گاو مجهز به فیستولای شکمبه ای استفاده گردید و میزان تجزیه پذیری نمونه ها در ساعت صفر، 2، 4، 8، 16، 24، 48 و 72 ساعت اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که بین مراحل رشد گیاه کهورک حداکثر پروتئین خام در سرشاخه (24/13، درصد) و میوه گیاه (88/10، درصد) مربوط به مرحله رویشی بود، که در مورد سرشاخه از نظر آماری بین مراحل رشد اختلاف معنی دار آماری (05/0p< ) وجود داشت. حداکثر میزان خاکستر در سرشاخه مربوط به مرحله بذردهی و در میوه گیاه مربوط به مرحله میوه دهی بود، که اختلاف معنی دار آماری (05/0p< ) در مورد سرشاخه گیاه وجود داشت. حداکثر میزان چربی خام در سرشاخه و میوه گیاه مربوط به مرحله بذردهی بود، که از لحاظ آماری اختلاف معنی داری (05/0p< ) بین مراحل مختلف در سرشاخه و میوه گیاه وجود داشت. با پیشرفت مرحله رشد از میزان پروتئین خام گیاه کاسته شد و بر میزان الیاف نامحلول در شوینده خنثی و اسیدی گیاه افزوده شد. ضرایب تجزیه پذیری بخش سریع تجزیه (a) ماده خشک سرشاخه و میوه گیاه کهورک در مرحله میوه دهی اختلاف معنی داری (05/0p< ) با مرحله بذردهی داشت. ضرایب تجزیه پذیری (a, b, c) الیاف نامحلول در شوینده خنثی میوه گیاه کهورک در مرحله میوه دهی اختلاف معنی داری (05/0p< ) با مرحله بذردهی داشت، اما در سرشاخه گیاه به جز در بخش کند تجزیه (b) در سایر بخش ها معنی دار نبود. ضرایب تجزیه پذیری بخش های a و b پروتئین میوه گیاه کهورک در مرحله میوه دهی اختلاف معنی داری (05/0p< ) با مرحله بذردهی داشت، اما در سرشاخه این اختلاف معنی دار نبود. با پیشرفت مرحله رشد میزان پروتئین خام گیاه کاهش و دیواره سلولی گیاه افزایش یافت،همچنین میزان تجزیه پذیری ماده خشک، پروتئین خام و دیواره سلولی گیاه کاهش یافت.